پیش‌گفتار
سفر، مادر تجربه و سفرنامه مادر تاریخ است و عمارت شکوهمند تاریخ با مصالحی که سیاحان فراهم آرند، ساخته می‌شود. سفرنامه‌ها از منابع مهم جغرافیایی و تاریخی و کلید شناخت ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی جوامع انسانی، یعنی پایه علم تاریخ و مردم‌شناسی هستند. ایران از قدیم‌الایام به دلایل مختلف مورد توجه و عنایت جهانیان بوده است.
مردم آینه تمام نمای لیاقت و شایستگی حاکمان‌اند، در دوران شکوه و جلال به درجه اعلای انسانی و معرفت می‌رسند و در دوران انحطاط به ذلت و خواری می‌افتند. ایرانیان معاصر کورش و داریوش مورد ستایش و غبطه سیاحانی چون؛ هرودت، گزنفون، پلی بیوس و غیره بوده‌اند و به عکس ایرانیان عصر قاجاریه توسط سفرنامه‌نویسان نکوهش شده‌اند.
جیمز بیلی فریزر می‌نویسد: «قطعاً مهم‌ترین علت را باید در نظام فاسدی جست که سلطان در استمرار آن می‌کوشد. به این معنی که افراد خاندان خود، پسرها و دامادها و نوه‌های خود را به حکومت ایالات و ولایات شاهنشاهی می‌گمارد ... کسانی که هرزه‌ترین، ولخرج‌ترین، فاسدترین و مضرترین اشخاص برای کشورند.»
فهرست
- مقدمه
- آرمسترانگ
- آرنولد
- آشی کاگا
- آلکوک
- آمبروزیو
- آنترمونی
- آنجوللو
- آنه
- آیرونساید
- ابن بطوطه
- ابن حوقل
- ابن عبری
- ابن فضلان
- ابوت
- ابودُلَف یَنبُعی
- ادموندز
- ادواردز
- اسپاروی
- استارک
- استاک
- استاکلر
- استرابون
- استرن
- استوارت
- استودارت
- اسخاخن
- اسکرین
- اسکینر
- اسمیت آنتونی
- اسمیت یان
- اشترویس
- اشتیلر
- اشنایدر
- افلاطون
- افندی
- اگوستین
- الساندری
- الگود
- الیس
- انگلمن
- اوبن
- اوتر
- اورسل
- اوزلی
- اوکانر
- اولیویه
- اولئاریوس
- ایترپرسیکوم
- ایستویک
- اینووه
- بابن و هوسه
- باربارو
- بارنز
- باروگ
- بازن
- باکینگهام
- بایرون
- بایندر
- بدیک
- براون
- برد
- برنز
- بروگش
- برونیار
- بروین
- بریجز
- بل
- بلگریو
- بلوشر
- بلوکویل
- بن تان
- بنجامین
- بوئن
- بولارد
- بهلر
- بیشوپ
- بیکر
- بینینگ
- پاتینجر
- پاسلی
- پتی
- پرایس
- پرنو
- پروکوپیوس
- پگولوتی
- پلامتری
- پلی بیوس
- پلینیوس
- پوردنون
- پوزر
- پولاک
- تامسن
- ت‍ان‍ک‍وان‍ی
- تاوِرْنیه
- ترز
- تره زل
- تکتاندر
- تلگرافچی
- تودولایی
- تورنتن
- تولوزان
- تونو
- تویفل
- تویوکیچی
- تیت
- جان دوم
- جانسن
- جانی فرنگی ساز
- جکسن
- جنکینسن
- چاپمن
- چاره ری
- چریکف
- چلبی
- چینی
- حارثی
- حموی
- خاخام بنیامین بن جناح
- خاخام موسی پتاچیا
- خانیکف
- خودزکو
- خورنی
- داگلاس
- دالمانی
- در شلی
- دروویل
- دلاکروا
- دلاند
- دلاواله
- دلیسله
- دنسترویل
- دوبد
- دوراند
- دوراند الا
- دوسرسی
- دومان
- دوونتی
- دوهوسه
- رابینو
- راتیسلاو
- راتیسلاو (آلبرت)
- راس
- راس (رز)
- راموزیو
- راولینسن
- رایت
- رایس (سیسیل)
- رایس (کلارا)
- روبروک
- روزن
- روششوار
- ریچ
- ریچاردز
- زاوی
- زنر
- زنو
- ژاک
- ژاکن
- ژزو
- ژوبر
- سالتیکف
- سانتو استفانو
- سانوتو
- سانسن
- ساوج لندور
- سایکس
- سایکس (الا)
- سردا
- سرسو
- سفرنامه‌های انگلیسی‌ها در ایران
- سفرنامه‌های ونیزیان در ایران
- سکویل وست
- سیرو
- سیمونیچ
- شاردن
- شرلی
- شلینگر
- شوارتسنباخ
- شوستر
- شولتسه هولتوس
- شیخ نجیب الدین
- شیلت برگر
- شیندلر
- فابر
- فابرتیوس
- فاگرین
- فاولر
- فرانکلین
- فرنبرگر
- فریر
- فریزر
- فریزر بیلی
- فلاندن
- فلایر
- فلمینگ
- فلویر
- فوربز
- فوروکاوا
- فوکو
- فوکوشیما
- فووریه
- فیثاغورس
- فیدالگو
- فیگوئروا
- فیلبرگ
- کاتف
- کارپن
- کارری
- کارلا سرنا
- کاره
- کازاما
- کاساکوفسکی
- کاکاش
- کاکرن
- کاکس
- کانولی
- کتزیاس
- کر پورتر
- کرزن
- کروسینسکی
- کریستینسن
- کریستی
- کرینی
- کست
- کلاویخو
- کلمباری
- کلوکه
- کمبل
- کمپفر
- کنتارینی
- کنتی
- کوپر
- کوتز بوئه
- کورف
- کولارژ
- کینر
- گابریل
- گاردان
- گدار
- گرس
- گروتفند
- گروته
- گریبایدف
- گزنفون
- گلدسمید
- گملین
- گوا
- گوبینو
- گوس
- گیبونز
- گیرشمن
- گیرشمن تانیا
- گیلانتز
- لاخ
- لافتوس
- لاکهارت
- لایارد
- لسترنج
- لسکو
- لمبتون
- لمگو
- لوات
- لوتی
- لورین
- لومسدن
- لیتن
- مادام دیولافوا
- مادر عراق
- مارچنکو
- مارش
- مارکوارت
- مارکوپولو
- مالتزف
- مانورینگ
- مانی
- ماهوان چینی
- مایار
- مری شیل
- مطراق چی
- مقدسی
- مکدونالد
- مکدونالد رابرت
- مک گرگور
- مک ماهون
- مکنزی
- ملتون
- ملکم
- ملگونُف
- ممبره
- مندلسلو
- مندویل
- مورالس
- مورگان
- موریه
- موزر
- مونتابونه
- میتفورد
- میتفورد ژ. ن.
- میتل‌هولتسر
- میلسپو
- مینورسکی
- نئارخوس
- نوردن
- نهرو
- نیبور
- نیدرمایر
- نیکیتین (آفاناسی)
- نیکیتین (بازیل)
- نیوبری
- واتسن
- وارینگ
- وامبری
- وچیتی
- ورم
- وگت
- ولف
- وودهاوس
- وولفسن
- ویاند
- ویشارد
- ویلبر
- ویلبراهام
- ویلز
- ویلز (ریچارد)
- ویلس
- ویلسن (آرنولد)
- ویلسن (ساموئل)
- ویلی
- هاردینگ
- هارنی
- هاکس
- هالینگبری
- هانت
- هدین
- هربرت
- هرتسفلد
- هردوان
- هرودت
- هکاتئوس
- هل
- هلمز
- همیوس
- هنوی
- هوسه برود به بابن
- هولتسر
- هیل
- هینتس
- هینچه
- یقیکیان
- یوشیدا
- یه ناگا
- ییت
