بر جوانان کشورهای شرق فرض است که دست‌کم تاریخ تریاک در قرون اخیر را خوب بدانند تا دریابند آقایی و تبختر امروز غربی‌ها چگونه به قیمت زبونی و اضمحلال پدرانشان تمام شده است و بدانند تاریخ، در انتظار تاوان غریبان لحظه شماری می‌کند.
در عالم حساب به این مایه زندگی
تاوان عمر از همه کس می‌توان گرفت.
حیوانات گیاه‌خوار غذای خود را در چراگاه انتخاب می‌کنند. آن‌ها از حواس بویایی، چشایی و بینایی خود و شاید تجربه و ... در این انتخاب کمک می‌گیرند تا بتوانند خود را از خطر خوردن گیاهان سمی مصون بدارند. زنبور عسل شهد گلی را می‌مکد که خود بر می‌گزیند. بنابراین بدیهی است بشر از هزاران سال پیش گیاهان محیط زندگی خود را می‌شناخته و از خاصیت آن‌ها آگاهی داشته است. قطعا انسان از سالیان دور گیاهان اطراف زندگی خویش را شناسایی و بر اساس خواص‌شان آن‌ها را تا حدودی دسته‌بندی کرده است.
انسان از گذشته‌های دور برای تسکین و کاستن دردهای خود از گیاهانی استفاده کرده است. دانشمندان معتقدند، بوته‌هایی که مواد تخدیرکننده داشته مهم‌ترین نقش را در این زمینه برای انسان بازی کرده است.
سومریان و سپس آشوریان کهن‌ترین اقوامی هستند که از افیون سخن گفته‌اند و پزشکان آشوری در سده هفتم پیش از میلاد آن را به عنوان مسکن به کار برده‌اند.
مجارستان (Hungary) اولین کشور اروپایی است که با خشخاش آشنا شد. مردمش 1200 سال پیش از میلاد شیره آن را به کار می‌برده‌اند.
ساکنان هند (India) نیز در شمار نخستین آشنایان گیاه مخدر کوکنارند. هنگامی که داریوش بزرگ آن کشور را گشود هندی‌ها افیون را می‌شناخته‌اند.
در آثار تاریخی مصر (Egypt) نیز اشاراتی به افیون شده است.
هومر (Homer) شاعر حماسه سرای یونان باستان گل خشخاش را جزو گل‌های تزئینی باغ‌های روم در ششصد سال پیش از میلاد معرفی کرده است.
یونانیان (Greeks) زمان سقراط (Sough Rat) به آثار طبی تریاک پی برده بودند.
پلین (Pline) طبیعی‌دان نخستین سده میلادی مخدر مزبور را شناخته و شیره فشرده خشخاش را اپیون (Opion) نامیده است / ارمغان شوم
بقراط و معاصرین او ذکر از تریاک نموده و پزشکان یونانی و رومی آن را به کار برده‌اند. ابوعلی سینا و رازی اولین پزشکانی هستند که افعال و خواص تریاک را به وجه کامل تعریف و تفسیر نموده و این دارو را وارد «تراپوتیک» نموده‌اند / لغتنامه
پزشکان اروپایی قرون وسطی آن را به عنوان دارو به کار برده‌اند و خوراکی آن را به نام تریاکا «Theriaka» یا توریاکا «Toriaka» مصرف می‌نمودند. به عکس آن که شهرت دارد مردم چین (China) در گذشته دور با افیون آشنایی نداشته و گویا مخدر مزبور هدیه‌ایست که از کشور هند به آنجا برده شده است. افیون این بلای شوم استثمار یکی از آلات و ابزار اروپاییان در راه نیل به سیادت و آقایی‌اشان بود و بذر افشانی آن در سده شانزدهم میلادی آغاز گردید.
در هر یک از کشورهای آسیایی که بخواهیم تاریخ ورود تریاک و گسترش آن را به عنوان یک آفت اجتماعی دریابیم باید بررسی کنیم که از چه تاریخی پای اروپایی بدانجا باز شده و در چه زمانی نخستین بازرگانی ملل غربی در کشورهای یاد شده دایر گردیده است.
یک روز سر مور «John More» انگلیسی (1806-1761) تریاک را برای مردم قحطی‌زده هند مفید دانست و گفت با مختصری تریاک می‌توان بر گرسنگی چیره شد و کوین سی «Thomas Quincy» (نویسنده انگلیسی قرن نوزدهم که آثاری در ستایش تریاک دارد) را ترغیب کرد تا افیون را بستاید و آن را مائده آسمانی بخواند.
روز دیگر روفه «Ruffe» (نویسنده فرانسوی) استعمال افیون را به مقدار متعادل سودمند شمرد و به دنبالش دکتر کورتری «Dr. Thibon de Courtery» رساله دکترای خود را در وصف تریاک آراست.
و بدین ترتیب سیاست ویرانگرانه گسترش افیون در شرق آغاز شد و می‌توان کمپانی هند شرقی «The East India Company» را پیشاهنگ این کاروان شوم دانست.
از میان کشورهای خاور زمین ژاپن «Japan» که فرهنگی پیشرفته و مردمی با هدف و پایان‌سنج داشت کمتر زیر بار استعمار رفت.
با یورش مغولان به سرزمین چین و اشتغال آن کشور وسیله ایشان، تریاک‌خوری نیز که از عادات مغولان بود در چین هم اندک اندک رخنه کرد.
چینی‌ها بر این عقیده‌اند که کشیدن تریاک نخست وسیله هلندی‌ها «The Netherlands» در اواخر خاندان مینگ «Minge» در کشورشان رواج یافت. (1368 تا 1644 میلادی)
تریاک‌کشی همانند توتون‌کشی نخست وسیله اسپانیایی‌های استعمارگر از بومیان امریکایی فرا گرفته شد. بعد هلندی‌ها تریاک را با توتون در آمیختند و مانند سیگار کشیدند و مغرضانه به مردم آموختند و برای پیش‌گیری از مالاریا که در کرانه‌های چین شیوع داشت سودمند شمردند.
سپس نوبت انگلیسی‌ها رسید که گام‌های فراتری برداشتند و مزورانه و پی‌گیرانه‌تر راه هلندی‌ها را دنبال کردند.
در سال 1775 میلادی سازمان انحصار تجارت خارجی تریاک هلند و انگلیس بنیاد شد و کارگردانی آن به شرکت هند شرقی سپرده شد و با کوششی که کمپانی مزبور نمود کشت ماده اهریمنی خشخاش سراسر هند و چین را فرا گرفت و بدین ترتیب انگلستان بزرگترین تولید کننده افیون شد و می‌بایست محلی برای مصرف آن به چنگ آورد. با دسیسه‌هایی که انجام پذیرفت بازار مناسب نیز در چین فراهم گردید. برای انگلستان آینده ملت چین و دیگر کشور‌ها اهمیتی نداشت آن‌ها به اعتراضات مکرر مردم چین توجه نداشتند حتی معدودی بشر دوستان واقعی اروپایی به ویژه گروه کویکرز «Quakers» هم نتوانستند از گسترش فعالیت انگلستان در تولید و کشت تریاک جلوگیری کنند. روزی رسید که چین بیچاره تریاکی را که اصلا نمی‌شناخت جزو نیازمندی زندگانی‌اش گردید.
سرانجام در 1800 میلادی به موجب فرمانی ورود تریاک به چین و کشت آن ممنوع شد. اما انگلیسی بی‌رحم با آلوده کردن ماموران به رشوه و ... از راه قاچاق کار خودش را می‌کرد.
ارزش تریاکی که در سال 1821 به چین وارد شد نزدیک هفت میلیون دلار و در سال 1830 به یازده میلیون دلار رسید و در سال 1832 از مرز پانزده میلیون دلار گذشت.
لین «Lin» نماینده تام‌الاختیار حکومت چین نامه‌ای به ملکه ویکتوریا «Queen Victoria» (ویکتوریا 64 سال پادشاهی کرد) نوشت و ضمن بر شمردن زیان تریاک برای ملت چین از او خواست تا از دولت انگلستان بخواهد از دسیسه‌کاری دست بر دارد و با دولت چین همگام شده تریاک را ریشه کن کنند اما جواب ملکه منفی بود.
چین مبارزه با قاچاق تریاک را جدی گرفت بنابراین دولت انگلستان در سال 1840 میلادی رسما به دولت چین اعلان جنگ نمود. جنگی نابرابر در حقیقت جنگ نبود کشتاری یک طرفه از مردمی بی‌گناه وضعیف، ملتی که گناهشان آرزوی رهایی از چنگال مرگبار افیون بود.
