«نه بر مرده بر زنده باید گریست» / فردوسی
تیم بسکتبال کشورمان در سال جاری برای نخستین بار افتخار قهرمانی در آسیا و اجازه شرکت در المپیک را پس از سالیانی دور به چنگ آورد. افتخاری بزرگ که پس از چندین ده فعالیت این فدراسیون حاصل گردید. قطع به یقین بسیار کسان، خرد و کلان در این موفقیت دخالت داشته و پیدا و نا پیدا زحمت کشیده و کوشیدهاند. مسلم است در این راه هزینه بسیاری صرف شده، هزینهای که بار سنگینی است بر دوش اقشار فقیر و غنی این جامعه.
تیم بسکتبال را جوانانی تشکیل میدهند که هر یک حاصل یک عمر خون دل پدر و مادر خویشاند. این جوانان اغلب قریب به اتفاق در شمار خوشاخلاقترین و دوست داشتنیترینهای نسل خوداند.
با توجه به اهمیت ورزش در حفظ سلامت و ارتقاء بهرهوری جامعه و نقش موثر آن در ابعاد سیاسی و اقتصادی، قهرمانان ملی الگوی مناسبی در امر تعلیم و تربیت نسل جوان به شمار میروند.
از آن جایی که قهرمانان و نامآوران ورزش محصول خون دل پدران و اشک و آه مادران و تلاش خارقالعاده خود و مربیان و سرمایهگذاری هنگفت کشورند، بنابراین بیتردید آنان را باید از نعمتهای پروردگار به شمار آورد و خود از سرمایههای گرانقدر مادی و معنوی سرزمینمان محسوب میشوند. قهرمان شدن زحمت بسیار دارد و قهرمانی از آن هم سختتر است ولی حفظ این دو کاری بس دشوار است. دوشادوش فعالیت ورزشی، رفتار قهرمانان را برای عهدهدار شدن چنین نقشی باید به وجه احسنت تغییر و آنان را آموزش داد. آن گونه که بتوانند در این نقش مهم، مقام خود را بشناسند و بدانند فراتر از این که آنان به خود و خانوادهشان تعلق داشته باشند به ملت و گاه به جامعه بشری تعلق دارند، از این روی حساب ایشان از عوام جدا شده و با ورود به عرصه خواص آنان جزو نخبگان به شمار آیند. بنابراین باید رفتارشان چنان باشد که بتوانند نمایندگی رسالت فرهنگی - اجتماعی مردم خود را در سطوح داخل و بینالمللی به عهده گیرند.
ورزشکاران که در مسیر پر تلاش فعالیتهای ورزشی خود، گاهی فرصت کم تری به خودشناسی و مراقبت از رفتارها و هیجانات خود مییابند به همین سبب یکی از ضروریات الفبایی پرورش و تربیت این گوهری جوانان در گام نخست با خانواده آنان و قدمهای بعد با مدیریت کلان کشور از سازمان ورزش و دولت گرفته تا مجلس و ... است، باید با استفاده از کارشناسان علوم مرتبط و با ایجاد شیوههای نظارتی و پیگیری بر رفتار ایشان این دغدغه را سامان بخشید باشد.
پیامبر گرامی (ص) در جهت اهمیت سلامت و امنیت، میفرماید این دو از نعمتهای خداوند است. حفظ سلامت الفبای موفقیتهای بشر است و قهرمانان بیش از دیگران باید در تربیت و مقید ساختن رفتار خود از این حیث توجه کنند. تاریخ ورزش در ایران و جهان به این نکته اشاره دارد، اولین گامی که ورزشکاران نامدار سالیان درازی بر مقام قهرمانی پای فشردهاند برداشتهاند، حفظ سلامت خود بوده است.
مهمترین خطر و آفتی که نه فقط جوانان بلکه همه اقشار کشورمان را تهدید میکند، بلای تصادفات رانندگی است. متاسفانه این بلا بیش از مواد مخدر و رفتارهای پر خطر و ... جوانان این سرزمین را هدف قرار داده است. گو این که مواد گوناگون مخدر خود از عوامل مهم حوادث رانندگی است.
از روزی که اولین اتومبیل توسط مظفرالدین شاه وارد ایران و تهران شد، کمی بیش از صد سال میگذرد. آن روز هیچ یک از تهرانیها تصور نمیکرد، صد سال دیگر، اتومبیل چنین قیامتی بپا کند، همه معابر را به اختیار گیرد، و روزانه جان بسیاری را قربانی سازد.
ایران در حوادث رانندگی از پر خطرترین کشورهای جهان است و جزو چند کشوری است که بیشتر ین کشته و مجروح را در رانندگی دارد. حادثهای که راننده مینیبوسی که بر اثر بیتوجهی و غفلت جنایتوارش در تصادفی 20 دانشآموز نخبه و نابغه را از آغوش این ملت بر گرفت، یکی از هزارها حادثه ایست که سالیانه در ایران رخ میدهد. مقصر این حوادث کیست؟ راننده، قانون، پلیس، فرهنگ مردم یا جاده و خیابان و یا ...
تصادفات در کشورمان دارد بیداد میکند، از کشته میپشته میسازد و نام آور و نانآور را از دم تیغ میگذراند. روزی نیست که در اخبار رسانهها نشنویم یا نخوانیم مرگ عزیزی را که بلای تصادف او را از آغوش خانوادهاش برچید. در سال جاری بارها این اتفاق رخ داد که در میانشان نامدارانی از نمایندگان مجلس، وزیران دولت، قهرمانان، هنرمندان و ... به چشم میخورد.
آیدین قهرمان هم قربانی همین بلا گردید. مربیاش آقای شاهین طبع که از رنج پدر و مادر او در به ثمر رساندن فرزندشان خبر دارد گفته: «... من با سفر او موافق نبودم و ... » آخر چی؟
رسول احدی مدیر فیلمبرداری سینمای ایران از قربانیان دیگر تصادفات رانندگی در این چند روزه بود.
نمیدانیم کی؟ و کجا؟ باید به خود آییم و به مقابله با این بلا که از گردن به فرد فرد این مردم بدانها نزدیکتر است، برخیزیم. رانندگی سرا پا خطر ایرانیان سوای کشتار و خسارت مالی که به کشور تحمیل میکند، از نظر آسیبشناسی اجتماعی و شان و حثیت ملی، ما را در جوامع بینالمللی انگشتنما کرده و به وجهه ایرانیان لطمه وارد نموده است.
همه باید جدا خطر این غول خوفناک و دهشت انگیز را حس کنند و دولت و مجلس و مقامات و سرانجام پلیس نیز باید با طرحی کاملا ضربتی و کارشناسانه برنامه خود را به سرعت در کاهش سالانه آمار تصادفات تا رسیدن به آمار کشورهای مترقی ارائه و اجرا نماید.
تا روزی که بدان جایگاه نرسیدهایم، غمگنانه باید شاهد از دست رفتن فرزندان نام آور و نان آور سرزمینمان در این راه باشیم و دلواپس زندهها! در این صورت به قول حکیم توس:
«گر این تیر از ترکش رستمی است / نه بر مرده، بر زنده باید گریست.»
اخباری از آمار تصادفات ایران:
خبرنگار آفرینش:
عضو هیات علمی و متخصص مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی کاشان گفت: آمار کشتهشدگان تصادفات در ایران 4 برابر استانداردهای جهانی است یعنی به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت در ایران، هر سال 40 نفر بر اثر سوانح و حوادث ترافیکی کشته میشوند.
دکتر اسماعیل فخاریان در جمع نمازگزاران مسجد اعظم آستان مقدس هلال بن علی (ع) آران و بیدگل افزود: به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت در ایران، هر سال 40 نفر بر اثر سوانح و حوادث ترافیکی کشته میشوند در حالیکه این رقم در دنیا 11 نفر به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت میباشد.
وی اظهار داشت: در کشورهای مدیترانه شرقی، عمان با 22 نفر کشته به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت، مقام اول و کشور پاکستان با دو نفر کشته به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت، مقام آخر را از لحاظ کشتههای حوادث ترافیکی دارا میباشد.
گفت: به ازای هر یک نفر کشته حوادث ترافیکی در ایران سه نفر معلول و 10 نفر مصدوم میشوند که وجود یکصد هزار نفر معلول و 300 هزار مصدوم سالانه در کشور رقم تکاندهندهای است.
گزارش «مهر» از پیامدهای اقتصادی و اجتماعی وقوع تصادفات رانندگی در کشور؛ 140 هزار کشته و 12 میلیون مصدوم؛ آمار تصادفات 7 سال گذشته در ایران / 310 میلیارد تومان خسارات سالانه تصادفات رانندگی خبرگزاری مهر - گروه اجتماعی: موثقترین آمار تصادفات رانندگی در کشور از کشته شدن 140 هزار و 933 شهروند طی 7 سال گذشته (از ابتدای 77 تا انتهای 83) حکایت دارد و این در حالی است که وقوع این حوادث بیش از 12 میلیون مصدوم و 500 هزار معلول مادامالعمر بر جای گذارده است.
هر ساله در سراسر دنیا بیش از 50 میلیون نفر در اثر حوادث ترافیک مجروح و 2/1 میلیون نفر کشته میشوند و با وجود این که ایران کمتر از یک صدم جمعیت جهان را به خود اختصاص داده، بیش از یک چهلم از حوادث ترافیکی را به خود اختصاص داده است. در ایران در گروههای سنی یک ماهه تا 50 ساله مهمترین علت مرگ، حوادث غیر عمدی است و در راس همه حوادث، سوانح ترافیکی قرار دارد.
بنابراین گزارش، در حالی که میزان بروز مرگ ناشی از حوادث مربوط به حمل و نقل در جهان 20/8 درصد از کل مرگومیرها را به خود اختصاص میدهد، در ایران این میزان 38 درصد است.
وزارت بهداشت در سال گذشته به صورت رسمی اعلام کرد: در ایران از هر 100 هزار نفر در طول سال، 275 نفر دچار سوانح رانندگی میشوند. به طوری که 237 نفر از آنها بستری و 38 نفر میمیرند.
بر اساس پیشبینی سازمانهای بینالمللی، با ادامه این روند میزان خسارت جانی سوانح ترافیکی از سال 2000 تا سال 2020 در کشورهای متوسط 80 درصد افزایش یابد و بر اساس پیش بینی بانک جهانی، در این مدت کشورهای جنوبی آسیا با افزایشی معادل 144 درصد، بیشترین رشد را در مرگهای ناشی از حوادث ترافیکی خواهند داشت. به اذعان کارشناسان این رقم در ایران نیز در صورت عدم مداخله کار آمد، همین مقدار رشد خواهد یافت.
مطالعات گروه آمار سازمان پزشکی قانونی کشور نشان داد، میانگین رشد سالانه میزان فوتیهای تصادفات رانندگی در 7 سال گذشته 7/3 بوده است که به این ترتیب در سال 1400 میزان کشته شدگان حوادث ترافیکی به بیش از 58 هزار تن میرسد.
در ارزیابی بار اقتصادی - اجتماعی ناشی از حوادث همواره باید این بدنه عظیم مورد توجه قرار گیرد. مجموعه بررسیهای سالهای 1379، 1380 و 1382 در ایران نشان داده که به ازای یک مورد مرگ ناشی از حوادث و 13 مورد بستری، 100 مورد آسیب منجر به درمان خانگی، استراحت در منزل و ناتوانی گذرا وجود دارد.
نکته حائز اهمیت دیگر در این بحث، گروههای سنی قربانیان حوادث ترافیکی است.
بررسی آمار نشان میدهد تلفات اینگونه حوادث بیش از هر گروهی مربوط به طبقه جوان جامعه است. به طوری که بیش از 50 درصد موارد مرگ ناشی از حوادث را افراد 44 - 15 سال تشکیل میدهند. بر این اساس بر آورد میشود تنها در سال 1381، 2 میلیون سال عمر به علت مرگهای زودرس و عمر سپری شده با ناتوانی، در نتیجه حوادث در کشور از بین رفته است که 105 هزار سال آن ناشی از مرگهای زودرس و 950 هزار سال آن ناشی از عمر سپری شده با ناتوانی است.
عواقب اجتماعی تصادفات ...
عواقبی که حوادث در زندگی انسانها میگذارد، علاوه بر از دست دادن سلامتی یا زندگی، هزینههای مراقبتهای درمانی، توانبخشی، از دست دادن درآمد و قدرت تولید نیز هست. که خود عواقب روحی - روانی را نیز به همراه دارد.
عواقب اقتصادی تصادفات ...
بر اساس گزارش وزارت بهداشت، هزینه حوادث ترافیکی در سال 1380 رقمی حدود 4 هزار میلیارد تومان برآورد شده است. همچنین شرکتهای بیمه سالانه 310 میلیارد تومان خسارات ناشی از حوادث رانندگی را پرداخت میکنند که 55 میلیارد تومان خسارات مالی و 255 میلیارد تومان بابت خسارات جانی است.
از سوی دیگر نگهداری روزانه هر زندانی در کشور بالغ بر 5 هزار تومان هزینه دارد و با توجه به برآورد قوه قضائیه، حداقل 22 میلیارد و 500 میلیون تومان در سال صرف نگهداری زندانیان مربوط به حوادث رانندگی میشود.
حوادث ترافیکی قابل پیشبینی و پیشگیری هستند
دکتر اتین کراگ، مدیر دپارتمان پیشگیری از آسیب و خشنونت سازمان بهداشت جهانی در راهبرد 5 ساله این سازمان برای پیشگیری از آسیبهای ناشی از حوادث رانندگی، به کارگیری کمربند ایمنی، صندلی مخصوص کودکان، کلاه ایمنی موتورسواران، آموزش رانندگان و ساماندهی ترافیک را از جمله روشهای اثبات شده پیشگیری از اینگونه آسیبها عنوان کرده است.
نکته حایز اهمیتی که سازمان جهانی بهداشت در راهبرد پنج ساله از آن به عنوان کاستی عمده در حیطه پیشگیری از آسیبهای ناشی از حوادث رانندگی نام برده است، نبود آگاهی کافی در خصوص این معضل، به ویژه در میان سیاستگذاران است.
بنابراین گزارش، مجمع جهانی بهداشت در سال 1974 م. با صدور بیانهای در رابطه با پیشگیری از حوادث رانندگی، کشورهای عضو را ملزم به ارتقاء استانداردهای ارائه گواهینامه رانندگی و بالا بردن ایمنی در ساخت وسائل نقلیه و جادهها کرد.
در حال حاضر حدود 14 میلیون وسیله نقلیه موتوری اعم از خودرو و موتورسیکلت در کشور تردد میکند و 3 هزار نقطه حادثهخیز نیز در ایران وجود دارد.
بحرانی بودن 3 هزار و 700 کیلومتر از راههای کشور و کاهش مهارت رانندگان به دلیل فقدان آموزش کارآمد، فرسودگی ناوگان حملونقل بار و مسافر و افزایش سالانه 20 درصدی سفرها، موجب شده در سال گذشته حدود 620 هزار تصادف درون شهری و برون شهری رخ دهد و 26 هزار کشته و حدود 400 هزار مجروح بر جای ماند.
بر این اساس و به اذعان کارشناسان، کنترل بروز حوادث ترافیکی اولین ضرورت بهداشتی درمانی و شرط ارتقاء امید به زندگی در کشور است.