مسجد؛ جای سجده، محلی که مسلمانان در آن نماز گزارند / معین.
در منتهیالارب (با کسر ج) آمده؛ محل و موضعی که در آنجا سجده کنند و هر محلی که در آن عبادت کنند. (در اقربالموارد) مکان معین خاص که برای اداء نماز وقف کنند. مساجد اولیه مسلمانان، عبارت بود از قطعه زمینی وسیع و تقریبا مربع شکل که اطراف آن را چهار دیوار یا خندق احاطه میکرد و در سمت قبله سقف کوچکی داست که بر ستونهایی از تنه نخل و غیره استوار گشته بود. از قرن پنجم هجری به بعد نظام جدیدی در استفاده از مسجد متداول شد و آن داخل شدن مدارس در آن است / لغتنامه دهخدا.
در پهنه قصران آثاری مربوط به عهد شاه تهماسب و جلوتر موجود است و از جمله مسجد لواسان در قصران داخل است. حاج میرزا معصوم نایبالصدر (حاج معصومعلی شاه نعمهاللهی) که به سال 1315 هجری قمری از این مسجد دیدن کرده، درباره آن چنین نوشته است:
«... روانه لواسان شدیم، نزدیک به خانهها امام زاده بود، وصل به دیوار صحن چنار کهنی بود، که جوفش دکان علافی و کاه انبار است. از پل رودخانه گذشتیم، داخل مسجد شدیم. تفصیل کرامات این خانه بسیار است.»
گویند به امر حضرت امام حسن عسگری (ع) یحیی نامی بنا نمود. مسجد أَسس علی التقوی. تاکنون خدام این خانه از اولاد یحیی مذکور به ریاست خدمت مشرف است. نماز ظهر و عصر و تحیه مسجد به جای آورده.
از آثار عتیقه که در آنجا بود، چند جفت در چوبی است و منبر چوبی. نجاری مثل حجاری، بر تختهها آیات قرآنی به خط ثلث نقش و منبت نمودهاند، و رقمش این بود:
«عمل استاد حسین بن حسن السیرانی. سیران باسین و راه مهملتین بینهما یاءآخر الحروف بروزن ایران نام آبادیی بوده از لواسان. تاریخ اتمام منبر شهر الله الاصم سنه سبع و ثلاثین و ثمانمائه (837)»
و دری اوراق و مجزا در گوشه مسجد بود، گرد و خاکش را پاک کردیم، در آخر این عبارت منقور بود:
«فی عصر السلطان الاعظم (وا) لخاقان المعظم ابوالمظفر شاه طهماسب بهادرخان الصفوی فی شوال.»
این خانه صحن و فضایی ندارد و به قدر سه ذرع کرسی عمارت است و آنجا سه دهنه طاق در عرض و سه طاق در طول و فاصله هر طاقی تقریبا ً سه ذرع میشود.