پنجشنبه, 19 مهر 1403

واژه‌های متروک تهران قدیم (5) – پاپتی

اشتراک‌گذاری این مطلب: WhatsappTelegram
واژه‌های متروک تهران قدیم (5) – پاپتی

گو اینکه هنوز در تداول عامیانه «پاپتی» را بکار می‌برند و شاید متصور شود که این کلمه با معنایی که در نظر است، بیش و کم کاربرد دارد، و جزو واژه‌های متروک قلمداد نمی‌گردد، اما «پاپتی»‌ای را که این مطلب در نظر دارد تا بدان پردازد، سال‌ها است از میان رفته و دیگر کسی آنرا نمی‌شناسد و قطع به یقین واژه متروک بشمار خواهد آمد.

پاپتی را روان‌شاد محمدعلی جمالزاده در «فرهنگ لغات عامیانه» چنین معنا کرده است:

«پابرهنه، کنایه از آدم فقیر و لات و آسمان جل.»

این همان معنایی است که کم و بیش هنوز در تداول عامه بکار آید. مرحوم دهخدا هم همین معنی را در «لغتنامه» آورده است:

«(صفت مرکب) در تداول عامیانه، پابرهنه، یک لا قبا، سخت فقیر و بی‌چیز.»

در فرهنگ معین نیز معنایی جز آنچه در سایر فرهنگ‌ها آمده ثبت نشده است:

«پابرهنه، یک لا قبا، تهیدست.»

و اما «پاپتی»‌ای که در قدیم در دوران سلطنت ناصرالدین شاه مورد استعمال بوده است:

نگارنده در کتاب «تاریخ سکه در دوران قاجاریه» در این باب شرحی آورده، و آن اینکه مردم اطراف تهران در عصر ناصری به سکه مسی نیم شاهی «پاپتی» می‌گفتند. این سکه بسیار کم‌ارزش همان «پول سیاه» بوده است.

بیشتر بخوانید: