بنای بقعه مبارکه امامزاده روحاللهبنموسیکاظم در خیابان باب همایون در ضلع جنوب میدان امام خمینی (ره) واقع است. طول داخلی آن قریب 6 متر و عرض آن 4 متر است. ضریح چوبی زیبایی دارد. دارای اثر قدیمی نیست. لوح کاشی کاری کوچک بالای در آن تاریخ 1311ق. را نشان میدهد.
فعلا سندی از پیشینه این امامزاده در سدههای دور نیافتیم اما وضعیت آن را در عصر قجر با وجود نقشههای قاجاری تهران میتوان بررسی و چنین اعلام نظر نمود:
- در نقشه برزین روسی که مربوط به دوره محمد شاه (1258ق.) است گو این که مساح و طراح آن از درج و ثبت نام و محل بنای امامزادهها چشمپوشی نکرده و با دقت امامزادههای سید ناصرالدین و سید ولی و سید اسماعیل و یحیی و ... را در این نقشه مشخص نموده است نامی از امامزاده روحالله دیده نمیشود که این امر نشان از دو نکته دارد یا این امامزاده در قیاس با دیگر امامزادههای مشهور تهران از اهمیت زیادی نزد تهرانیهای آن زمان برخوردار نبوده و یا این که به سبب وقوع محل بنا در محوطه ارگ سلطنتی و دور از دسترس بودن آن برای مردم از درج نام و مشخص کردن محل آن در نقشه چشم پوشیده است.
- در نقشه موسیو کرشش و دانشجویان دارالفنون که سالهایی پس از نقشه نخست (1275ق.) تهیه شده است، هیچگونه اثری از این امامزاده دیده نمیشود.
- در نقشه نجمالدوله که در سال 1309ق. مهیا گردیده، تنها کلمه «امامزاده» ثبت شده است بی آن که نام «روحالله» قید شده باشد. چون میدانیم در آن زمان امامزاده دیگری در جوار امامزاده روحالله با نام «امامزاده غیبی» وجود داشته است (این امامزاده بعدها از میان رفت.) نمیدانیم منظور نجمالدوله از درج فقط کلمه «امامزاده» کدام یک از دو امامزاده روحالله و غیبی بوده است هر چند با دقت و توجه در موقعیت وقوع دو امامزاده مزبور میتوان حدس زد که منظور طراح نقشه باید همان امامزاده روحالله بوده باشد.
این بنا در محوطه ساختمان مخابرات میدان امام خمینی (ره) تهران دور از دسترس زائران قرار دارد و بخشی از زمین وقفی آن نیز در اختیار ساختمان مخابرات است. بنای این بقعه که به مرور زمان فرسوده و خراب شده بود، در سالهای اخیر نوسازی شده است.
چون بقعه در محوطه اداره مخابرات قرار گرفته است این اداره به منظور تامین حفاظت و حراست از ساختمان مخابرات از رفتوآمد آزاد زائران جلوگیری کرده فقط روزهای دوشنبه را برای عموم آزاد اعلام کرده است. در این باب سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه در امور بقاع متبرکه در گفتوگو با ایسنا، گفت:
«... امامزاده روحالله در گذشته امامزاده پررونقی بود و مردم برای زیارت اهل قبور به این آستانه مقدس میآمدند، اما بعد از آن که ساختمان مخابرات در این مکان ساخته شد، فضای امامزاده محدود شد. اکنون سالهاست که سازمان اوقاف و امور خیریه با اداره مخابرات در حال مکاتبه و مذاکره است و مردم نیز به شیوه کنونی زیارت این امامزاده معترضاند. چمران افزود: اداره مخابرات به دلایل امنیتی صلاح نمیبیند که زوار به زیارت امامزاده بیایند و این مکان را محدود کرده است و تنها روزهای دوشنبه زائران میتوانند به زیارت امام زاده بیایند. او اظهار داشت: سازمان اوقاف و امور خیریه، دو سال پیش در مذاکره و جلسههایی با حراست اداره مخابرات، از این سازمان خواست که هر اقدام امنیتی را که در نظر دارد، انجام دهد؛ اما مانع ورود زائران به امامزاده نشود. با این وجود، تاکنون هیچ اقدام موثری صورت نگرفته است و فقط مکاتبهها به طول انجامیدهاند و هر بخش، مسئولیت را به گردن بخش دیگری میاندازد.»