پیش‌گفتار
... باید کتاب‌های تاریخی را گونه‌ای موزه تصور کرد که مجموعه‌ای از آثار باستانی و صنعتی و اشیای با ارزش شامل هنرهای زیبا، هنر کاربردی، صنایع دستی، باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، قوم‌شناسی، تاریخ، تاریخ فرهنگی، تاریخ نظامی، علم، فناوری، موزه کودکان، نقشه، تاریخ طبیعی، سکه‌شناسی، گیاه‌شناسی، علوم طبیعی و تمبرشناسی در دل خود جای داده‌اند ...
با گردآوری و مطالعه کتاب‌های مختلف تاریخی به قلم نویسندگان گوناگون و موضوع‌های متفاوت، می‌توان این تصور را در اندیشه و تفکرمان ارتقاء بخشیم و بهره‌وری از آن را چه بسا از موزه‌ها نیز بیشتر و آسانتر انتقال مفهوم نماییم و فراتر برویم، زیرا دسترسی به کتاب مناسب، آسان و شرایط سهل حمل و مطالعه آن بسیار آسانتر است ...
موزه از دیدگاه یونسکو:
«مؤسسه‌ای‌ست دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان باز است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می‌کند. هدف موزه‌ها، تحقیق در آثار و شواهد به‌جای مانده انسان و محیط زیست او، گردآوری آثار، حفظ و بهره‌وری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار، به ویژه به نمایش گذاردن آنها به منظور بررسی و بهره معنوی است.»
فهرست
اماکن
- هتل هیلتون تهران (استقلال)
- واجبی‌خانه
- سرپولک، هسته اولیه سکونت تهران
- آب منگل تهران (شترگلو)
- آدران قصران یا قلعه دختر
- پیاله‌فروشی
- تهرانی‌ها نباید مردگان را در خانه دفن کنند!
- جلوخان
- حفاظت از زورخانه‌ها
- حکایت احداث صابون‌پزخانه
- خانه امیر بهادر
- خانه دایی جان ناپلئون هم به خاطره‌ها خواهد پیوست؟
- خانه صداقت
- رستوران کوچینی
- سرسره فتحعلی شاه
- سینما بلوار
- عمارت عین‌الدوله
- قبرستان ظهیرالدوله
- کاباره شکوفه نو
- باغ ملک (امامزاده قاسم)
- بمباران مجلس
اشخاص
- میرزا احمدخان پسر امیرکبیر
- سرنوشت ایران در نبرد لطفعلی‌خان و آغامحمدخان
- نقیب‌الممالک
- استخوان‌های کریم‌خان در خاک تهران
- اسمیرنوف
- امیرکبیر و امپراتور میجی در ژاپن
- تاگور در تهران
- درسی از امیرکبیر 1 - عدالت
- درسی از امیرکبیر 2
- زن خاصه
- زنان چال میدان و نقش آنان در جامعه قجری
- قبر اروس (سر قبر ارس)
- ژنرال تره زل
- امیدی تهرانی
- ناصرالدین شاه دشمنی جز رعیت خود نداشت
- شمس‌المعالی
- عین‌الدوله
مشاغل
- جلودار
- واژه‌های متروک 6
مراسم
- کلوخ‌اندازان
- ماه رمضان در تهران قدیم
موضوعات متنوع
- نان سیلو
- نخستین آهنگ سلام (سرود ملی)
- آجین کردن کوزه
- آخرین تصادفات عادلانه در تهران قدیم
- وقایعی از نخستین روزهای سلطنت مظفرالدین شاه
- افندی
- واژه‌های متروک
- اولین پرواز بانوان ایرانی با هواپیما
- اولین پیانو در تهران
- بچه‌های «کوچه» تهران قدیم
- بیات تهران
- پل پیروزی و قوای متفقین در تهران
- تاریخچه لوطی و لوطی گری
- تصنیف
- واژه‌های متروک 8
- تکی دو قاشقه
- شراب ملک ری
- فضولی ملت
- قاپ بازی
- کلمه قبیحه آزادی
- کمیته زرگنده
