مقالات و عناوین

زندان هارونالرشید یا آتشکده ساسانی
چنانکه بارها اشاره شد، شهر تهران از لحاظ تاریخی سابقه و پیشینه کهن ندارد. لیکن گستره وسیع تهران پیشینهای برابر با نه هزار سال دارد. منطقه جنوب تهران شهر با عظمت ری یکی از دهها نقطه کهنسال این گستره قدیمی است. ری (راگا) معروف به «شیخ البلاد» بسیار کهنسال و…

قنات نظامیه و آسیاب نظامالملک تهران
حیات در کاینات بیآب ممکن نیست و در سرزمینی خشک، چون ایران بدیهی خواهد بود، که آب به ارج و قربی بلند مرتبه تا حریم تقدس دست یابد، آنقدر که داریوش کبیر هخامنشی برای تمامی نسلهای ایرانی آب و راستگویی را امنیت و آسایش دانسته و از درگاه اهورایی ایزد…

آسیاب باغ فیض
آسیابهایی که در گستره تهران به کار اشتغال داشتند، مانند اغلب نقاط ایران، همگی آبی بودند. زیرا در اینجا باد دایمی که در تمام فصول از جهتی ثابت بوزد، وجود نداشت. طرز کار آسیابهای آبی بدین نحو بود، که آب را از طریق جوی به آنجا میرساندند و نیروی آب…

تپه میل
ری بر خلاف تهران که فاقد هر گونه سابقه و آثار کهنسال تاریخی است، از پیشینهای هزاران ساله برخوردار است. دیرینگی تاریخی ری به شهرهای عظیم تمدن باستان چون؛ بابل و نینوا پهلو میزند. در این نقطه از گستره وسیع تهران آثار بیشماری از دورههای مختلف پیش از تاریخ تا…

آثار تاریخی در گستره تهران (از ما قبل تاریخ تا کنون)
گستره تهران ناحیه است، از دماوند تا آن سوی کرج و ارتفاعات لواسان و فشم و شهرستانک تا جلکههای جنوبی ری و ورامین. این ناحیه از سرزمین ایران که امروز به لطف پایتخت شدن شهر کوچک (داخل حصار صفوی) تهران، از شهرت و اهمیت فراوانی برخوردار است. سوای یکی دو…

مقررات کودتا (زندگی صد سال پیش تهرانیها)
تاریخ زندگی صد سال پیش تهرانیها «تاریخ» از کلمههایی است، که در زندگی بشر نقش حیاتی دارد و در طول زندگی هماره همراه ماست. هر آدمی «تاریخ»های بسیاری را در لوح حافظهاش نگاه میدارد. با یاد آوری پارهای از آنها بر سر شوق میآید. حظ میکند، لذت میبرد و از…

شهرداران تهران (از احتسابیه و بلدیه تا شهرداری)
کوچههای خاکی تنگ و پر پیچ و خم تهران داخل حصار صفوی همیشه مورد شکایت جهانگردان و اروپاییان بوده است. در تابستانها گرد و خاک و در زمستانها گل همه را عذاب میداد. انباشتن زباله در تکه زمینهای بایر محله، که خرابهاش میگفتند و تعفن لجن جویها از دیگر نارضایتیها…

تاریخچه فوتبال تهران
گامهای نخست فوتبال در تهران امروزه فوتبال از صرف ورزش خالص خارج شده و به صورت صنعت در آمده است و بدین ترتیب نه تنها ورزشکاران که صنوف مختلفی بدان مربوط و وابسته است و این خود جاذبهها و دافعههایی را در زمین سبز، گرد هم آورده است. در فوتبال،…

تقسیم آب در تهران (وجه تسمیه عودلاجان و سنگلج)
رسم و آیین تهرانیها در تقسیم آب / که گفتهاند نکویی کن و در آب انداز / کمال اسماعیل این مطلب در نظر دارد، نحوه تقسیم آب در تهران قدیم، وجه تسمیه عودلاجان و سنگلج، ساعت آبی، را شرح دهد: در فاصله دوازده تا هجده هزار سال پیش، دور خشکی…

تاجبخشهای تهران (شعبان بیمخ)
تاجبخشهای پایتخت چه دانی که فردا چه زاید سحر به مناسبت در گذشت شعبان جعفری، که میگویند، پس از کودتای 1332 خورشیدی به «تاجبخش» شهرت یافت، بنا داریم، تاجبخشهای دو قرن اخیر پایتخت را معرفی کنیم. البته موضوع را از منظرعقیدتی - سیاسی نمینگریم و کاری نداریم، که اصولا «تاج»…